Vitamine A is een in vet oplosbare vitamine, dat we niet zelf kunnen aanmaken. Daardoor zijn we afhankelijk van de inname via voeding. Een belangrijke voedingsvorm van vitamine A is betacaroteen. Daarnaast kunnen we deze vitamine ook via onze huid verkrijgen, maar alleen met de juiste huidproducten. Er zitten echter wel wat haken en ogen aan dit verhaal. Hoe werkt vitamine A, waar is het allemaal goed voor en wanneer heb je de beste vorm ervan in je huidverzorging?
De reis van vitamine A in ons lichaam
Vitamine A komt dus niet van nature voor in ons lichaam. Maar het is ook geen makkelijke stof om door het lichaam op genomen te worden. Hoe werkt dit dan precies? Zodra we betacaroteen binnen hebben gekregen via voeding begint de reis van vitamine A naar onze huid.
Betacaroteen zit onder andere in: (donker)groene bladgroente zoals spinazie, in koolsoorten, wortelen, mango’s en mandarijnen. Bèta-carotheen geeft de karakteristieke kleur aan oranje en gele groenten en fruit.
De route loopt als volgt:
- Voorlopers van vitamine A worden in onze darmen uit het voedsel gehaald.
- Eenmaal opgenomen zetten ze zich om in retinol.
- Ons bloed brengt retinol naar de lever.
- Vervolgens wordt vitamine A in de lever opgeslagen in de vorm van retinylesters, tot het nodig is in de weefsels.
Vitamine A en de lever
Deze vitamine A is heel belangrijk voor ons lichaam, de lever slaat een voorraad op voor maar liefst 2 jaar. Dit onderstreept maar weer even hoe belangrijk deze vitamine is voor ons. Wanneer we het nodig hebben, in bijvoorbeeld de huid, krijgt de lever een seintje om de opgeslagen vitamine vrij te maken.
- De retinylesters in de lever zetten zich om in retinol.
- Het retinol gaat via ons bloed naar de huid.
- Eenmaal in de huid zet retinol zich om in retinylesters. Ook daar blijft vitamine A opgeslagen tot het nodig is.
- Wanneer de huidcellen behoefte hebben aan actief vitamine A zetten de retinylesters zich om in retinoïnezuur. De vorm van vitamine A gebruikt door onze huidcellen.
Retinol wordt in de vorm van retinylesters opgeslagen in de celmembraan van de keratinocyt (levende huidcel) tot wanneer ze nodig zijn.
Hoe werkt de celcommunicatie bij vitamine A?
Wanneer retinoïden op de huid worden aangebracht, ontstaan er verschillende werkingsmechanismen, met als hoofdpunt de celcommunicatie.
Retinoïden binden zich aan een huidcel en vertellen hem dat deze zich beter en gezonder moet gaan gedragen. Retinoïden kunnen dus tot op zekere hoogte vertellen hoe een huidcel zich moet vormen en gedragen. Dit kan alleen als vitamine A een bepaalde vorm heeft aangenomen, namelijk Retinoïnezuur. Dit is de vorm die biologisch actief is, en dus cellen en weefsels kan beïnvloeden.
Vitamine A in huidverzorging
Retinoïden worden vanwege hun effectiviteit vaak in huidverzorginsproducten toegevoegd. Wist je dat deze vitamine meer dan 125 verschillende huidproblemen positief kan beïnvloeden?
Er zijn meer dan 2500 soorten retinoïde varianten. In deze blog ga ik in op de belangrijkste vormen voor de huid; retinoïnezuur en de verschillende indirect vormen zoals retinaldehyde, retinol en de retinylesters.
Wat is retinoïnezuur?
Retinoïnezuur is de vorm van vitamine A die uit cosmetica direct door de huidcellen kan worden gebruikt. Het is zeer effectief, maar ook heel erg intensief voor de huid. Bij gebruik zien we dan ook vaak irritatie. Deze vorm kan alleen verkregen worden via een verwijzing van de Dermatoloog of huisarts. Retinoïnezuur (vitamine A zuur of tretinoïne) staat als medicijn geregistreerd.
Retinol, retinaldehyde en retinylesters
Om het effect te behouden, maar irritatie te voorkomen zijn er andere goede mogelijkheden namelijk: retinol, retinaldehyde en retinylesters. Deze zijn vrij verkrijgbaar in cosmeceuticals (huidverzorging).
Retinol, retinaldehyde en retinylesters zijn namelijk indirecte vormen van vitamine A. De keratinocyten zetten ze vervolgens om tot het effectieve retinoïnezuur. Door de indirecte toepassing, omzeil je de irritatie op de huid en retinoïnezuur gaat alsnog met de cellen communiceren.
Omdat de indirecte vormen minder irriterend werken op de huid, zijn ze ook minder effectief. Voor hetzelfde effect heb je dus wel een hoge concentratie nodig.
Niet alles wat we op de huid smeren wordt direct omgezet in retinoïnezuur. Een deel wordt opgeslagen als retinylesters en wanneer de huid het nodig heeft, worden ze als nog omgezet naar retinoïnezuur.
De omzetting van Retinylesters, retinol en retinaldehyde naar retinoïnezuur
De omzetting naar retinoïnezuur volgt onderstaande stappen en is precies hetzelfde wanneer het binnenkomt via voeding.
- Retinylesters worden omgezet in retinol.
- Retinol wordt omgezet in retinaldehyde.
- Retinaldehyde wordt omgezet in retinoïnezuur.
Hoe minder omzettingen er nodig zijn, des te effectiever het product op de huid werkt. Daarnaast is het dus ook zo, dat het product dan minder irritatie veroorzaakt.
Kortom, onze huid kan vitamine A in twee richtingen omzetten, voor opslag in retinylesters of voor activiteit in retinoïnezuur. Uiteindelijk willen we natuurlijk dat het wordt omgezet in retinoïnezuur om een gezondere celcommunicatie te krijgen.
Hoe gebruik je retinoïden veilig?
Elke vorm van vitamine A kan irritatie geven. Maar de kans op huidirritatie is dus afhankelijk van het type ingrediënt. Het juiste productgebruik is echter ook een bepalende factor.
Irritatie door retinoïden kan bestaan uit; schilfering, roodheid en gevoeligheid bij aanraking. Meestal ontstaat de irritatie 2 tot 4 dagen na het aanbrengen van de retinoïden. In de meeste gevallen trekt dit met een paar weken weer weg omdat de huid zich dan aanpast.
Belangrijk voor het gebruik van vitamine A
- Opbouwen is belangrijk om irritatie van de huid te voorkomen.
- Daarnaast is het erg belangrijk om een goede SPF te gebruiken. Vitamine A (>0,05% retinoïnezuur) in combinatie met zon zorgt namelijk sneller voor irritatie.
- Gebruik het niet tijdens zwangerschap.
- Belangrijk van het doel en huidtype: volg verdere instructie van de deskundige.
Waar moet vitamine A in een flesje aan voldoen?
Om ervoor te zorgen dat vitamine A zijn werk kan doen in de huid, moet het product stabiel blijven. Deze vitamine is namelijk een heel onstabiel ingrediënt, waardoor het snel zijn kracht verliest als het niet juist verpakt is.
Effectieve vitamine A is:
- Licht- en luchtdicht verpakt.
- Bevat de juiste pH-waarde.
- Heeft een houdbaarheid van maximaal 8 maanden na opening.
Bij welke huidproblemen wordt het ingezet?
Retinoïden en huidveroudering
Naast bovenstaande voordelen werken retinoïden ook tegen huidveroudering. Retinoïden staan erom bekend dat ze de processen die betrokken zijn bij rimpelvorming kunnen omkeren en behandelen. Dit doen ze door:
- Het verbeteren van een gezonde celdeling en huidstructuur.
- Het stimuleren van de collageen en elastine productie.
- Het remmen van MMP’s.
Retinoïden zorgen dus voor een verbetering van de huidtextuur door een veranderingen in de epidermis. Dit doen ze door het stimuleren van EGF (groeifactoren die zorgen voor een versnelde celdeling van de bovenste keratinocyten (levende huidcellen). Dit proces zorgt er dus voor dat de levende huidlaag verdikt voor een opvullend effect. De dunne verouderde huid wordt dus steviger en voller.
Retinoïden beïnvloeden daarnaast ook nog eens de aanmaak van hyaluronzuur in de dermis (onderste huidlagen) en epidermis (bovenste huidlagen).
Vitamine A en acne/ rosacea
Onderzoek heeft aangetoond dat retinoïden ontstekingsremmend werken. Dit komt doordat retinoïden de productie van inflammatoire signaalstoffen onderdrukken. Hierdoor worden er minder ontstekingscellen aangetrokken en de ontstekingsreactie vermindert. De ontstekingsremmende effecten van retinoïden zijn erg nuttig in de behandeling van acne. Maar dat niet alleen. Ook bij huidveroudering is de ontstekingsremmende eigenschap erg waardevol. Door het remmen van de ontstekingsreactie voorkomen we versnelde huidveroudering.
Antibacteriële eigenschappen
Voor een antibacteriële eigenschap moet je specifiek bij retinaldehyde zijn. Door zijn -aldehyde groep, is retinaldehyde namelijk in staat om te reageren met bacteriën en ze zo onschadelijk te maken. Het precieze werkingsmechanisme blijft tot op de dag van vandaag nog steeds ongrijpbaar. Studies geven aan dat 0,05% retinaldehyde een sterke antibacteriële werking heeft op verschillende bacteriestammen waaronder P.acnes en staphylococcus. Dit kan dus een hele mooie toevoeging geven op de behandeling bij acne.
Huidproducten met vitamine A
Voordelen van Retinol op de huid
- Is een celcommunicerend ingrediënt;
- Biedt antioxidanten bescherming;
- Beschermt extra van binnenuit tegen UV-straling, in combinatie met een SPF
Voordelen van Retinaldehyde
- Is een antioxidant, zeker gecombineerd met tocoferyl glucose (vitamine E);
- Werkt antibacterieel;
- Absorbeert UV-licht.
Voordelen van Retinylesters
- Is effectief als antioxidant;
- Biedt zonbescherming.
Conclusie
Vitamine A heeft veel goede eigenschappen op de huid en er zijn verschillende vormen. Belangrijk is dat het goed wordt opgebouwd, zodat de huid eraan kan wennen, daarnaast moet het op de juiste manier gefabriceerd en verpakt zijn. Volg dus de adviezen op van de specialist waar u het product koopt. Gebruik het altijd in combinatie met een goede SPF. Wilt u meer informatie neem dan contact op via:
- Bel naar 06-31926001
- Vul het contactformulier in
- of mail naar: [email protected]
